Γιατί οι Κύπριοι διαψεύδουν τους "μυαλοπώληδες" των Αθηνών

                Όταν την περασμένη άνοιξη η Κύπρος οδηγούνταν στο δικό της Μνημόνιο έπειτα από τη σκληρή και πρωτόγνωρη απόφαση του Eurogroup να «κουρέψει» τις καταθέσεις και ουσιαστικά να διαλύσει το κυπριακό τραπεζικό σύστημα, οι κραυγές και οι οιμωγές για την επερχόμενη καταστροφή της Μεγαλονήσου που ακούστηκαν στην Αθήνα ήταν μεγαλύτερες από εκείνες που ακούστηκαν στη Λευκωσία.

Υποτίθεται ότι εμείς οι «Ελλαδίτες», όπως μας αποκαλούν οι Κύπριοι αδελφοί, ξέραμε καλύτερα, αφού είχαμε ήδη τριετή μνημονιακή εμπειρία. Και γι΄ αυτό διάφοροι «μυαλοπώληδες» εξ Αθηνών, δεν αρκέστηκαν στις νουθεσίες, αλλά ταξίδεψαν στην κυπριακή πρωτεύουσα για να πείσουν τους Κυπρίους να πουν ένα ηρωικό «όχι», απορρίπτοντας το αναμφισβήτητα σκληρό πρόγραμμα διάσωσης που τους προτάθηκε και αρνούμενοι να δεχθούν την τρόικα.

Εννιά μήνες μετά και σε πείσμα όλων όσοι προειδοποιούσαν για τη νέα «Κατοχή» του νησιού, όπως καταδεικνύεται από πολύ πρόσφατη δημοσκόπηση, οι Κύπριοι αξιολογούν, σε ποσοστό 63%, ως θετικούς τους χειρισμούς που έκανε η κυβέρνηση τους από τον Μάρτιο μέχρι σήμερα, ενώ το 59% θεωρούν ότι η προσήλωση στο Μνημόνιο θα φέρει αποτελέσματα και το 61% πιστεύει δεν θα χρειαστεί η υπογραφή νέου Μνημονίου.

Οι απαντήσεις αυτές των Κυπρίων δεν προκαλούν έκπληξη σε όσους έχουν μια στοιχειώδη, έστω, εικόνα για τις αισιόδοξες προοπτικές της κυπριακής οικονομίας που αποτυπώνονται σε όλες τις τελευταίες εκθέσεις και δείχνουν ότι η προβλεπόμενη ύφεση, τόσο τη χρονιά που φεύγει όσο και την επόμενη, θα είναι τελικά μικρότερη από την προϋπολογισθείσα, ενώ η χώρα θα καταγράψει ήδη από τον φετινό χρόνο πρωτογενές πλεόνασμα στον προϋπολογισμό της.

Τα επίσημα στοιχεία, αλλά και η θετική προαίρεση των Κυπρίων, δείχνουν ότι η Μεγαλόνησος είναι πολύ πιθανό να απαλλαγεί από τον ασφυκτικό μνημονιακό κορσέ συντομότερα από όσο μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο στην Ελλάδα που παραμένει παγιδευμένη στην ύφεση για έκτη χρονιά και το περίφημο φως στο βάθος του τούνελ αργεί να φανεί. Γιατί άραγε;

Είναι αλήθεια ότι η κυπριακή οικονομία, λόγω μεγέθους και όχι μόνον, δεν συγκρίνεται με την ελληνική, όπως και ότι τα προβλήματα που οδήγησαν στην ανάγκη για εφαρμογή σχεδίου διάσωσης ήταν διαφορετικά, αφού στη Λευκωσία ο «ασθενής» ήταν το υπερτροφικό τραπεζικό σύστημα και στην Αθήνα τα τεράστια δημοσιονομικά ελλείμματα και ο δυσθεώρητος κρατικός δανεισμός.

Κατά την άποψη πολλών, όμως, όπως και του γράφοντος, δεν είναι αυτές οι διαφορές που δίνουν στην Κύπρο «προβάδισμα» εξόδου από το μνημόνιο. Είναι, νομίζω, πολύ περισσότερο οι νοοτροπίες που επικρατούν στις κοινωνίες των δύο χωρών, όπως και στις ελίτ που τις καθοδηγούν.

Χωρίς, άλλωστε, να λείπουν και από τη Μεγαλόνησο οι δυνάμεις του εθνολαϊκισμού που ζητούσαν την απόρριψη του σχεδίου διάσωσης και την επιστροφή στο εθνικό νόμισμα, φαίνεται ότι τον κυρίαρχο τόνο έδωσαν και δίνουν οι δυνάμεις της λογικής και της υπευθυνότητας, που ήξεραν τι θα πει πραγματική Κατοχή -την βιώνουν, εξάλλου, και άρα δεν χρειάζεται ούτε να την φαντασιώνονται, ούτε να την κατασκευάζουν.

Επιπλέον, στο συλλογικό υποσυνείδητο των Κυπρίων έχει ιστορικά καταγραφεί το αίσθημα της εθνικής αναδημιουργίας που ήταν εκείνο που τους οδήγησε από την καταστροφική τουρκική εισβολή του 1974 στο οικονομικό θαύμα που οικοδόμησαν μέσα σε τρεις δεκαετίες, πετυχαίνοντας την ένταξη της χώρας τους στην ευρωζώνη με πραγματικά οικονομικά στοιχεία και χωρίς τη «δημιουργική» λογιστική που άλλοι –ονόματα δεν λέμε, υπολήψεις δεν θίγουμε…-επιστράτευσαν.   

Τα πράγματα δεν είναι, βεβαίως, ρόδινα στην Κύπρο, που βιώνει, όπως οι περισσότερες χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου, μεγάλα προβλήματα με την ανεργία. Η αισιοδοξία των πολιτών της είναι το πρώτο και καθοριστικό βήμα για να ξεπεράσει την κρίση. Και να δείτε που θα την ξεπεράσει πολύ πριν από μας.

(Δημοσιεύθηκε στο www.protothema.gr στις 23.12.2013)

Το πασπαρτού της δικαίωσης ή μήπως της κοροϊδίας;

Μια μοναδική, ίσως παγκόσμια, πρωτοτυπία διεκδικεί η έκθεση του ΔΝΤ για το πρόγραμμα στήριξης της ελληνικής οικονομίας που δημοσιεύτηκε τις προηγούμενες ημέρες: αποτελεί το… πασπαρτού της δικαίωσης για όλους όσοι ενετάχθησαν –έστω και για λίγο…- στο πλατύ αντιμνημονιακό μέτωπο.

Δεν εξηγείται αλλιώς πως από ένα κείμενο που το ίδιο το Ταμείο στην εκτενή αναφορά που κάνει στην ιστοσελίδα του βάζει ως τίτλο «Η Ελλάδα κάνει προόδους, αλλά χρειάζεται περισσότερη προσπάθεια για να επανέλθει στην ανάπτυξη», να έχουν δικαιωθεί οι… πάντες σε αυτή τη χώρα, με πρώτους και καλύτερους όσους εμποδίζουν και την πρόοδο και την ανάπτυξη.

Από τους οικονομολογούντες των τηλεοπτικών πρωινάδικων ως τον πρωθυπουργό κ. Αντώνη Σαμαρά με τα… «Ζάππεια» του και από τους καφενειακού τύπου συνωμοσιολόγους αναλυτές ως τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης κ. Αλέξη Τσίπρα με τις απειλές για αποχώρηση από το ευρώ που εκτόξευε, πέρυσι τέτοιες μέρες, προς την «μαντάμ Μέρκελ», όλοι θεωρούν εαυτούς δικαιωμένους.

Δεν ξέρω πόσοι εξ αυτών μπήκαν στον κόπο να διαβάσουν την επίμαχη έκθεση, αν και είναι αλήθεια πως κάτι τέτοιο δεν συνιστά προαπαιτούμενο για να υποστηρίξει βασίμως κάποιος ότι το πρόγραμμα που εφαρμόστηκε στην Ελλάδα «έπεσε έξω».

Η βαθιά ύφεση, κατά πολύ βαθύτερη εκείνης που είχε προβλεφθεί στο αρχικό μνημόνιο, όπως και η υψηλή ανεργία, πολύ υψηλότερη και από τις χειρότερες προβλέψεις που είχαν γίνει το 2010, αποτελούν αναμφίβολους και αδιάψευστους μάρτυρες της αστοχίας του προγράμματος και των παραδοχών που έκαναν οι ιθύνοντες του ΔΝΤ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Γι΄ αυτό, άλλωστε, χρειάστηκε να γίνουν επανειλημμένες αναθεωρήσεις και απαιτήθηκε να συναφθεί πριν από λίγους μήνες δεύτερη δανειακή σύμβαση πέραν της αρχικής, που οι εμπνευστές της είχαν θεωρήσει επαρκή για να βελτιωθούν οι δείκτες της ελληνικής οικονομίας και να μπορέσει η χώρα να ξαναβγεί στις αγορές.

Ο λόγος, εξάλλου, για όσους δεν αρέσκονται στις θεωρίες συνωμοσίας, που η Ελλάδα υποχρεώθηκε το 2010 να μπει στο μνημόνιο δεν ήταν άλλος από τον αποκλεισμό της από τις αγορές που της στερούσε τη δυνατότητα να καλύψει τις τρέχουσες υποχρεώσεις της. Το δημοσιονομικό έλλειμμα της χώρας (όπως ρητά αναφέρεται στην έκθεση που όλοι οι... δικαιωμένοι επικαλούνται) είχε φθάσει το 2009 στο 15,6% και χωρίς τον υπολογισμό των τόκων (πρωτογενές έλλειμμα) ήταν στο 10,5%.

Έτσι, ακόμη και αν η Ελλάδα αποφάσιζε να μην πλήρωνε τους «τοκογλύφους», όπως αρέσκονται πολλοί συνέλληνες να αποκαλούν εκείνους που μας είχαν δανείσει, ήταν παραπάνω από επιβεβλημένη η ανάγκη για άμεση και δραστική περικοπή δημοσίων δαπανών (από μισθούς, συντάξεις, κλπ) που κατά τους μετριότερους υπολογισμούς έπρεπε να είναι της τάξης των 20 με 25 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Εν τέλει, οι περικοπές που υποστήκαμε στην τριετία είναι μάλλον μεγαλύτερες. Και αυτό αποτελεί ίσως την πλήρη επιβεβαίωση της αστοχίας όσων σχεδίασαν το αρχικό πρόγραμμα, κάνοντας παραδοχές –όπως επί παραδείγματι η είσπραξη 50 δισ. ευρώ από αποκρατικοποιήσεις και εκποίηση δημόσιας περιουσίας- που δεν ανταποκρίνονταν στην πραγματικότητα.

Από εκεί, όμως, μέχρι του σημείου να δηλώνουν δικαιωμένοι όσοι ακόμη σήμερα υπερασπίζονται τα διεφθαρμένα πελατειακά δίκτυα και συντηρούν αλώβητη τη γραφειοκρατία, ή όσοι κάνουν πλάτες στη φοροδιαφυγή και ευνοούν την ακινησία στη δημόσια διοίκηση διοίκηση, νομίζω ότι πάει πολύ.

Το πρόγραμμα διάσωσης της ελληνικής οικονομίας δεν πήγε καλά, όχι μόνον επειδή απέτυχαν οι προβλέψεις των δανειστών μας, αλλά και διότι εξακολουθούν να κοροϊδεύουν τον ελληνικό λαό αρκετοί από όσους έσπευσαν αυτές τις μέρες να… πανηγυρίσουν για την (υποτιθέμενη) δικαίωσή τους από την έκθεση του ΔΝΤ.

(Δημοσιεύθηκε στο www.protothema.gr στις 10.6.2013)

Διαπραγμάτευση για να αποφύγουμε ρόλο της ευρωγλάστρας

Η χρονική σύμπτωση της επικράτησης της Ιταλίας επί της Γερμανίας στον ημιτελικό του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος ποδοσφαίρου με τη σύνοδο κορυφής των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην οποία ελήφθησαν σημαντικές αποφάσεις που χαλαρώνουν τον οικονομικό κλοιό, υπό τον οποίο βρίσκεται η γειτονική μας χώρα, έκανε πολλούς να μιλήσουν για τους δύο «σούπερ Μάριο», τον πρωθυπουργό Μόντι και τον ποδοσφαιριστή Μπαλοτέλι.

Οι έπαινοι, ωστόσο, για τον νεαρό ιδιόρρυθμο αθλητή δεν διήρκεσαν, αφού στην επόμενη ποδοσφαιρική μάχη, με την ομάδα της Ισπανίας, ούτε ο Μπαλοτέλι, ούτε οι συμπαίκτες του επέδειξαν το ίδιο πάθος και την ίδια αγωνιστικότητα, με αποτέλεσμα το τρόπαιο του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος να καταλήξει στους Ισπανούς που αποδείχθηκαν πιο μαχητικοί και με μεγάλη διάρκεια στο παιχνίδι τους.

Σε αντίθεση με την ιταλική ποδοσφαιρική ομάδα, η ιταλική κυβέρνηση, υπό τον πρωθυπουργό Μάριο Μόντι, αποδείχθηκε πολύ πιο οργανωμένη και πολύ πιο έτοιμη για την επιτυχημένη αναμέτρηση των Βρυξελλών που έδωσε απέναντι στη Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ και στην εμμονή της να επιβάλει τον «ζουρλομανδύα» των μνημονίων και της τρόικας από άκρου εις άκρον της Ευρώπης.

Έχοντας χτίσει, εκ των προτέρων, τις απαραίτητες συμμαχίες και εκμεταλλευόμενοι τους νέους συσχετισμούς που δημιουργούνται στην Ευρώπη μετά την εκλογή του Γάλλου Προέδρου Φρανσουά Ολάντ, οι γείτονες μας διαπραγματεύτηκαν αποτελεσματικά και πέτυχαν η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών τους, οι οποίες, λόγω μαζικής φυγής κεφαλαίων, αντιμετωπίζουν ανάλογα με τα δικά μας προβλήματα, να γίνει με τέτοιο τρόπο που δεν θα επιβαρύνει το δημόσιο χρέος της χώρας και συνακόλουθα το κόστος δανεισμού της χώρας.

Η κυβέρνηση Μόντι στην Ιταλία ανέλαβε την εξουσία την ίδια περίοδο που στην Ελλάδα σχηματίστηκε η κυβέρνηση Παπαδήμου. Έκτοτε, εμείς εδώ αλλάξαμε δύο κυβερνήσεις και ψηφίσαμε άλλες δύο φορές, χωρίς, με εξαίρεση το PSI και την υπογραφή της νέας δανειακής σύμβασης, να λύσουμε κανένα πρόβλημα ή να αντιμετωπίσουμε κάποιες έστω από τις παθογένειες που μας ταλανίζουν.

Έτσι, δεν προκαλεί ιδιαίτερη έκπληξη που η Ελλάδα ήταν “ωσεί παρούσα” στη τελευταία ευρωπαϊκή σύνοδο, αφού η παρατεταμένη ακυβερνησία έχει αποσαρθρώσει την ήδη προβληματική κρατική μηχανή, η οποία αποδείχθηκε ανίκανη ακόμη και να διαχειριστεί την ατυχία με το πρόβλημα της υγείας του νέου πρωθυπουργού και την αστοχία που προέκυψε με την επιλογή του νέου υπουργού Οικονομικών.  

Άλλες ευρωπαϊκές χώρες έχουν μείνει μεγάλα χρονικά διαστήματα χωρίς κυβέρνηση, όπως προ καιρού το Βέλγιο, όπου σχηματίστηκε κυβέρνηση έπειτα από 18 μήνες, χωρίς αυτό να έχει επιπτώσεις στην καθημερινή λειτουργία της κρατικής μηχανής ή στη διεθνή εκπροσώπηση της χώρας. Εδώ, όμως, τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά και οι αρμόδιες υπηρεσίες δεν είναι καν σε θέση να καθορίσουν ούτε τα στοιχειώδη, όπως το ποιος εκπροσωπεί τη χώρα στα συμβούλια κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης όταν αδυνατεί να παραστεί ο πρωθυπουργός. 

Υπό αυτές τις συνθήκες, δεν είναι παράδοξο που προϊόντος του χρόνου, μήνα με το μήνα και, ίσως, μέρα με την μέρα, βρισκόμαστε όλο και περισσότερο απομονωμένοι στο ευρωπαϊκό στερέωμα, με αποτέλεσμα να προκαλούν όλο και μικρότερη εντύπωση τα σενάρια για την αποπομπή μας από την ευρωζώνη που είναι βέβαιο ότι έχουν εξυφανθεί ερήμην μας και η ενεργοποίησή τους ίσως να είναι επί θύραις.

Ο χρόνος τρέχει αδυσώπητα σε βάρος μας και η περίφημη επαναδιαπραγμάτευση του μνημονίου καθυστερεί, μεγιστοποιώντας τα ήδη μεγάλα και ανυπέρβλητα προβλήματα της ύφεσης και της ανεργίας που επιβαρύνονται από την οξύτατη τραπεζική κρίση που έχει κλείσει τους κρουνούς της ρευστότητας στην χειμαζόμενη πραγματική οικονομία.

Απλοϊκοί ισχυρισμοί σύμφωνα με τους οποίους η κυβέρνηση μπορεί να αδιαφορήσει για τις τράπεζες, δεν χωρούν στην περίσταση, έστω και αν ορισμένοι προσπαθούν να δώσουν ιδεολογικό περίβλημα στην υπόθεση, που, καλώς ή κακώς, αφορά όλους μας, καθώς χωρίς τραπεζική ρευστότητα ούτε επενδύσεις μπορεί να γίνουν ούτε νέες θέσεις εργασίας να δημιουργηθούν, ούτε ανάπτυξη της οικονομίας μπορεί να υπάρξει. 

Σε πείσμα, λοιπόν, όσων, για τους δικούς τους λόγους, επενδύουν στην καταστροφή και στην ερειπιοποίηση της χώρας, η κυβέρνηση, που θα λάβει –επιτέλους!- ψήφο εμπιστοσύνης την Κυριακή,  δεν πρέπει να επαναπαυθεί, επιφυλάσσοντας ρόλο… γλάστρας που ποτίζεται χάριν του βασιλικού (εν προκειμένω των αποφάσεων που αφορούν κατ΄ αρχήν τις τράπεζες της Ιταλίας και της Ισπανίας), αλλά να ξεκινήσει άμεσα τις απαραίτητες διαπραγματεύσεις με τους εταίρους – δανειστές μας για αναθεώρηση του οικονομικού προγράμματος, με παράλληλη, όμως, τήρηση των δεσμεύσεων που έχουμε αναλάβει.

*Ο Γρηγόρης Τζιοβάρας είναι δημοσιογράφος, περιφερειακός σύμβουλος Θεσπρωτίας στο πρώτο αιρετό Περιφερειακό Συμβούλιο Ηπείρου. Η αρθρογραφία του (ανα)δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα: http://topikakaiatopa.blogspot.com.

Το μυριόστομο «ουφ» και η λύση του δράματος

Το «ουφ» της ανακούφισης, που… ακούστηκε από τα πέρατα της οικουμένης για τη διαφαινόμενη λύση στο πολιτικό αδιέξοδο, το οποίο βιώνει η χώρα για περισσότερο από ένα χρόνο, είναι, νομίζω, το πιο σημαντικό στοιχείο της εκλογικής αναμέτρησης της περασμένης Κυριακής.

Ήταν ένα μυριόστομο «ουφ», το οποίο δεν εκφράστηκε μόνον εκτός Ελλάδος, από τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και τις… ταραγμένες αγορές, που παρακολουθούσαν με κομμένη την ανάσα τις ελληνικές εκλογές, αλλά και στο εγχώριο πεδίο, ακόμη και, όσο και αν ακούγεται παράδοξο, από ψηφοφόρους που έκαναν εντελώς διαφορετικές επιλογές.

Αδιάψευστος μάρτυς μου, η απουσία πανηγυρισμών από τους –όποιους- νικητές αυτών των εκλογών, αλλά και η… χαλαρή διάθεση με την οποία εμφανίστηκε στο εκλογικό κέντρο του κόμματός του ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας, στην πρώτη έπειτα από καιρό δημόσια εμφάνισή του που δεν συνοδευόταν από δεκάδες διεθνή τηλεοπτικά συνεργεία, τα οποία, στο μεταξύ, είχαν «μετακομίσει» στο νέο πόλο εξουσίας.

Αν εξαιρέσει κανείς ορισμένους «εξουσιομανείς», που πρόβαραν υπουργικά «κοστούμια», η πλειονότητα των νουνεχών πολιτικών είναι βέβαιο ότι ήθελαν να αποφύγουν την «καυτή πατάτα» των ευθυνών της διακυβέρνησης, καθώς η αίσθηση που υπάρχει είναι ότι η νέα πολιτική περίοδος που διανοίγεται μπροστά μας κάθε άλλο παρά ρόδινη προδιαγράφεται. 

Ο επικείμενος σχηματισμός κυβέρνησης συνεργασίας, άλλωστε, δεν αναιρεί τον βαθύ διχασμό της ελληνικής κοινωνίας, όπως αποτυπώθηκε στο εκλογικό αποτέλεσμα, και, πολύ περισσότερο, δεν προοιωνίζεται, τουλάχιστον σε αυτή τη φάση, οριστική λύση του «δράματος» της ακυβερνησίας που επέτεινε δραματικά τα μεγάλα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα.

Καλώς ή κακώς, απέναντι στους μισούς, ίσως, Έλληνες που ψήφισαν με γνώμονα να σχηματιστεί φιλοευρωπαϊκή κυβέρνηση, υπάρχουν οι άλλοι μισοί που φαίνεται να έχουν, για πολλούς λόγους, πειστεί ότι, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, θα έπρεπε να υπάρξει κάποιου είδους διάρρηξη των σχέσεων μας με τους εταίρους μας.

Μεγάλη μερίδα των ψηφοφόρων, με διαφορετικά ίσως κίνητρα, έδειξαν να εγκρίνουν την ατζέντα του εθνικού απομονωτισμού, αδιαφορώντας για τις συνέπειες της αθέτησης υποχρεώσεων που έχουν αναληφθεί από την παραγωγικά αποδιαρθρωμένη χώρα μας.

Χρειάζεται, για τούτο, πολύ μεγάλη προσπάθεια από τη νέα κυβέρνηση που θα σχηματιστεί, ώστε να εμπεδωθεί το επιβεβλημένο ευρωπαϊκό πνεύμα και ο απαιτούμενος μεταρρυθμιστικός αέρας που θα σταθεροποιήσει, κατ΄ αρχήν, τη χώρα, ώστε, κατόπιν, να επιχειρηθεί η βαθμηδόν έξοδος από το υφιστάμενο καθηλωτικό «σπιράλ θανάτου».

Είναι βέβαιο ότι θα υπάρξουν και αντιστάσεις και αντιδράσεις στο δύσκολο και ανηφορικό δρόμο που έχει μπροστά του το νέο –αναγκαστικά συνεργατικό- κυβερνητικό σχήμα, το οποίο, έχοντας από τη μια πολλά «ανοιχτά μέτωπα» στο εσωτερικό (ύφεση, ανεργία, ανομία, ανασφάλεια και τόσα άλλα), θα απαιτείται από την άλλη να διαπραγματεύεται σκληρά με τους ευρωπαίους εταίρους και δανειστές μας.

Όπως πριν από τις εκλογές, έτσι και μετά από αυτές, τα μηνύματα που φθάνουν στην Αθήνα είναι περισσότερο από σαφή. Μόνον με τήρηση των συμφωνιών, μπορεί να υπάρξει συνέχιση της αναγκαίας χρηματοδότησης. Και μόνον υπό αυτή την προϋπόθεση μπορεί να επανεξεταστούν πτυχές του προγράμματος που συνοδεύει την οικονομική βοήθεια.

Το -άγνωστο για τα ελληνικά πολιτικά ήθη- πνεύμα συνεργασίας των πολιτικών δυνάμεων, είναι, μαζί με την επιδίωξη της ευρύτερης δυνατής συναίνεσης και τη δύναμη του παραδείγματος όσων θα αναλάβουν κυβερνητικές ευθύνες σε αυτή τη δύσκολη φάση, αυτά από τα οποία θα κριθεί η μακροημέρευση του νέου κυβερνητικού σχήματος.

*Ο Γρηγόρης Τζιοβάρας είναι δημοσιογράφος, περιφερειακός σύμβουλος Θεσπρωτίας στο πρώτο αιρετό Περιφερειακό Συμβούλιο Ηπείρου. Η αρθρογραφία του (ανα)δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα: http://topikakaiatopa.blogspot.com/.