Έχοντας παρακολουθήσει όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις που έγιναν στη χώρα τις τελευταίες τέσσερις και πλέον δεκαετίες, δεν μπορώ να κρύψω την έκπληξη την οποία αισθάνομαι το τελευταίο διάστημα για την ατμόσφαιρα που επικρατεί από άκρου εις άκρον της χώρας μόλις δύο εβδομάδες προτού να ανοίξουν οι κάλπες της 21ης Μαΐου.
Όπως, εξάλλου, μου εκμυστηρεύονται όλο και περισσότεροι συνομιλητές μου, φαίνεται πως δεν είμαι ο μόνος που διακατέχεται από το αίσθημα της έκπληξης για τον τρόπο με τον οποίο οδηγούμαστε στην τελική ευθεία προς την έκφραση της λαϊκής ετυμηγορίας.
«Αν δεν άνοιγα κάθε βράδυ την τηλεόραση για να δω τις ειδήσεις, δεν θα ήξερα ότι σε λίγες μέρες θα πρέπει να πάμε να ψηφίσουμε…», μου έλεγε ένας εξ αυτών.
Άλλος, ο οποίος κινείται καθημερινά για επαγγελματικούς λόγους σε ένα μεγάλο εύρος του λεκανοπεδίου της πρωτεύουσας, μού περιέγραφε ότι, με εξαίρεση κάποιες πλατείες στις οποίες βλέπει κανείς να κείνται κάποια κομματικά περίπτερα, που τις περισσότερες ώρες της ημέρας είναι έρημα, δεν συναντάς σχεδόν πουθενά σημάδια ότι βρισκόμαστε στην κορύφωση της προεκλογικής περιόδου.
Οι εικόνες στους δρόμους των πόλεων δείχνουν ότι οι εκλογές έχουν πάψει πλέον να αποτελούν ένα -με την καλή και την κακή έννοια- πανηγύρι στο οποίο ο κόσμος συμμετείχε με διάφορους τρόπους.
Φαινόμενα του παρελθόντος, όπως, για παράδειγμα, η ηχορύπανση, με τα μεγάφωνα κομμάτων και υποψηφίων να είναι ανοικτά στη διαπασών, καλώντας τον κόσμο να συμμετάσχει στις εκδηλώσεις τους, φαίνεται να έχουν μπει βαθιά στο χρονοντούλαπο της ιστορίας.
Η ανεξέλεγκτη αφισορρύπανση, η οποία σε γενικές γραμμές δεν έχει εκλείψει ως φαινόμενο, σε αυτή την προεκλογική είναι πολύ περιορισμένη.
Ενώ οι συγκεντρώσεις των κομμάτων, ακόμη και με ομιλητές τους αρχηγούς τους, γίνονται σε… στενό κύκλο. Τις περισσότερες φορές, μάλιστα, είναι σε κλειστές αίθουσες. Και, προπαντός, χωρίς τις μαζικές μετακινήσεις οπαδών που στόχο είχαν τη δημιουργία εντυπώσεων για… λαοθάλασσες.
Η αλήθεια είναι ότι αρκετά χρόνια τώρα μιλάμε για «εκλογές του καναπέ», καθώς οι πολίτες τηρούν αποστάσεις από τα κόμματα και στον σχεδιασμό των εκστρατειών που κάνουν τα κομματικά επιτελεία κερδίζει διαρκώς έδαφος η επικοινωνία με ηλεκτρονικά μέσα. Παλαιότερα την πρωτοκαθεδρία είχε η τηλεόραση, η οποία, όμως, έχει κόστος και περιορισμούς. Την τελευταία δεκαπενταετία πρωταγωνιστικός είναι ο ρόλος του Διαδικτύου, στο οποίο το κόστος χρήσης είναι προσιτό για όλους όσοι διεκδικούν την ψήφο των πολιτών.
Δεν είναι υπερβολή, πλέον, να μιλάμε για «εκλογές του πληκτρολογίου», αφού αρκούν στοιχειώδεις γνώσεις χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για να οργανώσει κάποιος μια εκτεταμένη καμπάνια με την οποία να κάνει γνωστή την υποψηφιότητα του και να απευθυνθεί σε πολυπληθή ακροατήρια, τα οποία με τις παραδοσιακές μεθόδους, όπως τα κεράσματα στα καφενεία, πολύ δύσκολα θα μπορούσε να προσεγγίσει. Εκτός του ότι θα του κόστιζαν πολύ περισσότερο.
Όπως και να έχει, πάντως, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τόσο «βουβές» κάλπες δεν έχουν ξαναστηθεί στη χώρα μας. Και οι απορίες που μοιραία γεννώνται είναι οι εξής: Να ευθύνεται, άραγε, γι΄ αυτό το κλίμα της «βουβαμάρας», η κόπωση από την ούτως ή άλλως μακρά προεκλογική περίοδο που διανύουμε, αφού οι κομματικοί μηχανισμοί όλων των αποχρώσεων είναι σε εκλογική ετοιμότητα τα δύο τελευταία χρόνια;
Ή μήπως πρέπει να το αποδώσουμε στο ότι ένα μέρος του εκλογικού σώματος έχει προεξοφλήσει ότι η επερχόμενη εκλογική αναμέτρηση, στην οποία θα ισχύσει η απλή αναλογική, γίνεται για να γίνει και εκείνη που θα μετρήσει θα είναι η επαναληπτική αναμέτρηση, στην οποία είναι περισσότερο πιθανό ότι θα δώσει βιώσιμη κυβέρνηση;
Κακά τα ψέματα, μπορεί τα κόμματα και οι ηγεσίες τους να χρησιμοποιούν στερεότυπες εκφράσεις του τύπου ότι «βρισκόμαστε ενώπιον της πιο κρίσιμης αναμέτρησης των τελευταίων χρόνων», πλην, όμως, ένα μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος παρακολουθεί τα προεκλογικά τεκταινόμενα με ψύχραιμη απόσταση. Απόσταση, η οποία ενδεχομένως να μην μεταφράζεται κατ΄ ανάγκη σε αδιαφορία για την έκβαση της εκλογικής μάχης.
Με άλλα λόγια, πολλοί συνέλληνες θα προσέλθουν στα εκλογικά τμήματα για να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα, χωρίς να χρειάζεται να το διατυμπανίσουν.
Όπως, άλλωστε, γίνεται πολλά χρόνια τώρα στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, κάτι το οποίο μας έκανε εντύπωση όταν βρισκόμαστε εκεί παραμονές των δικών τους εκλογικών αναμετρήσεων επειδή δεν βλέπαμε υπερβολές αντίστοιχες με αυτές που αποτελούσαν τη δική μας προεκλογική… κανονικότητα με τα πλαστικά σημαιάκια, τους καβγάδες στους δρόμους και τον αφισοπόλεμο.
Το ερώτημα, πάντως, για το ποιος θα ευνοηθεί από αυτή την -μάλλον πρωτόγνωρη για τα καθ΄ ημάς- προεκλογική «βουβαμάρα» δεν μπορεί να απαντηθεί πριν από το βράδυ της 21ης Μαΐου που θα κλείσουν οι κάλπες και θα αρχίσει η καταμέτρηση των ψηφοδελτίων.
Μέχρι τότε -και εκτός εξαιρετικού απροόπτου- εκείνο που μπορεί να διαγνώσει όποιος δεν τρέφεται από αυταπάτες και ψευδαισθήσεις είναι ότι στην κοινωνία δεν φαίνεται να έχει δημιουργηθεί κλίμα ανατροπής των δεδομένων που έχουμε.
Εκτός και αν υπάρχει κάποιο υπόγειο ρεύμα το οποίο ουδείς αναλυτής έχει καταφέρει να προβλέψει…
