Όταν πριν από ακριβώς ένα χρόνο γεννιόταν τούτη εδώ η στήλη, κρυφή φιλοδοξία του γράφοντος ήταν, μέσα από τις φιλόξενες σελίδες της «Θεσπρωτικής», να επιχειρήσει να συνδέσει τα τοπικά ζητήματα με τις υπερτοπικές λύσεις που συνιστούν, κατά τη γνώμη μου, επιβεβλημένη ανάγκη των καιρών. Στόχος μου ήταν και παραμένει να εστιάζω σε ολόκληρη την εικόνα και όχι στα αποσπασματικά πλάνα, να εξετάζω όλο το ψηφιδωτό, πριν να κρίνω αν η μικρή ψηφίδα είναι στη σωστή θέση της, να βλέπω το δένδρο χωρίς, όμως, να χάνω τη μαγεία του δάσους.
Κάνοντας, ωστόσο, ένα μίνι απολογισμό, καθώς συμπληρώθηκαν πενήντα δύο συναπτές εβδομαδιαίες παρεμβάσεις, διαπιστώνω -όχι με ιδιαίτερη ευχαρίστηση, πρέπει να ομολογήσω- πως όλο αυτό το διάστημα τα «ά-τοπα», που είναι το δεύτερο συνθετικό στοιχείο της στήλης, βρέθηκαν πολύ ψηλότερα στην συχνότητα των, ανά Τρίτη, επισημάνσεων μου, από τα «τοπικά», που, εξ αρχής, επεδίωκα να προτάξω.
Μοιραία, όμως, πρέπει να αναγνωρίσει κανείς, αφού τα όσα πρωτόγνωρα επεφύλαξαν, σε όλους εμάς που συναποτελούμε τις μεταπολεμικές γενιές της ευημερίας, οι εξελίξεις σε εθνικό, αλλά κυρίως σε διεθνές επίπεδο, που μεσολάβησαν το τελευταίο δωδεκάμηνο, δεν άφησαν, δυστυχώς, παρά ελάχιστα περιθώρια για να ασχοληθεί κανείς σοβαρά με τα ουσιώδη τοπικά ζητήματα και να τα εντάξει στο γενικότερο πλαίσιο αναφοράς με το οποίο σχετίζονται.
Γι΄ αυτό και αρκετές φορές, αν και στις αρχικές μου προθέσεις, όταν ξεκινούσα να γράφω, ήταν να ασχοληθώ με «τα δικά μας», παίρνοντας αφορμές είτε από τις συνεδριάσεις του Περιφερειακού Συμβουλίου ή από τις επαφές μου με συντοπίτες που πονούν για τούτα τα χώματα, στην πορεία, συνήθως, «ξεστράτιζα» και πολύ φοβάμαι το ίδιο θα συμβεί και με τούτο το σημείωμα.
Πως, για παράδειγμα, σε ένα τόσο αλληλένδετο κόσμο, να θέσεις το ζήτημα της εκτίναξης της τοπικής ανεργίας, όταν οι στρόφιγγες των τραπεζών παραμένουν ερμητικά κλειστές, ακόμη και για τους φερέγγυους δανειολήπτες, ή όταν τα μικρά και, ακόμη περισσότερο, τα μεγάλα δημόσια έργα έχουν «μπει στον πάγο», επειδή κατά το κοινώς λεγόμενο «δεν υπάρχει σάλιο»;
Και τι να πεις για τον τοπικό καταστηματάρχη, που δικαίως διαμαρτύρεται «βαρώντας μύγες», όταν σε όλη την Ελλάδα συμβαίνει το ίδιο, επειδή οι, μέχρι χθες, πελάτες των καταστημάτων έχουν υποστεί τις ανελέητες οριζόντιες περικοπές των εισοδημάτων τους, με τις μειώσεις μισθών και συντάξεων, στις οποίες προστέθηκαν και κάθε λογής «χαράτσια»;
Χωρίς αυτό να αποτελεί άλλοθι για να φορτώνουμε σε άλλους τις δικές μας αναμφισβήτητες ευθύνες για πολυετείς παραλείψεις και χρόνιες παθογένειες, που εξακολουθούν να υφίστανται, συνιστά, πλέον, αδιαπραγμάτευτη πραγματικότητα ότι, στην τρέχουσα συγκυρία, τις προτεραιότητες όλων μας τις επικαθορίζει, περισσότερο παρά ποτέ άλλοτε σε ειρηνικές περιόδους της παγκόσμιας ιστορίας, ο ευρύτερος και, κατά βάση, ο διεθνής περίγυρος.
Σε μια άλλη διάσταση, το ίδιο ζήτημα τίθεται και από το γεγονός ότι πολλοί Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, αλλά και διαμορφωτές της κοινής γνώμης αρνιόταν να αναγνωρίσουν μέχρι πρότινος, ότι, δηλαδή, η χώρα μας δεν ήταν το μείζον πρόβλημα της ευρωζώνης, παρά αποτελούσε τον αδύναμο κρίκο, για τον οποίο ήταν επιτακτική η ανάγκη να θωρακιστεί με επίδειξη κοινοτικής αλληλεγγύης και όχι με αντιμετώπιση αποδιοπομπαίου τράγου.
Τώρα, όμως, που η κρίση χτυπάει το κέντρο της ευρωζώνης, αρχίζει σιγά – σιγά να γίνεται ευρύτερη πεποίθηση πως, τα στερεότυπα για τους «τεμπέληδες του Νότου» και οι ασφυκτικές πιέσεις προς την Ελλάδα, δεν συνιστούν –και πως θα μπορούσαν άλλωστε;- σοβαρή πρόταση για την αντιμετώπισης μιας, όπως πλέον αναγνωρίζεται από όλους, βαθιάς συστημικής κρίσης και, αντιθέτως, καταδεικνύουν το ευρωπαϊκό έλλειμμα ηγεσίας.
Αλλά και στο εσωτερικό πολιτικό πεδίο, τα νέα δεδομένα που προκύπτουν, κάνουν, νομίζω, σαφές πως οι υστερικές αντιμνημονιακές κραυγές μεγάλης μερίδας που πολιτικού κόσμου και των μέσων ενημέρωσης, προσέφεραν κακή υπηρεσία στην ελληνική κοινωνία, η οποία μπορεί δικαίως να διαμαρτύρεται για τα δεινά που υφίσταται. Το δίκιο της διαμαρτυρίας, όμως, δεν μπορεί να αποτελεί το πρόσχημα για να μην αλλάξει τίποτε, όταν όλοι αναγνωρίζουμε η αλλαγή είναι ένα μείζον ζήτημα.
Εκείνο που, κατά την άποψή μου, προέχει, λοιπόν, είναι σε αυτό τον ιδιαίτερα ασταθή περίγυρο, να ξεχωρίσουμε τα μείζονα από τα ελάσσονα ζητήματα και, αφού ξεκαθαρίσουν τα πρώτα, να ριχτούμε στη μάχη και για τα δεύτερα.
*Ο Γρηγόρης Τζιοβάρας είναι δημοσιογράφος, περιφερειακός σύμβουλος Θεσπρωτίας στο νέο Περιφερειακό Συμβούλιο Ηπείρου. Η αρθρογραφία του (ανα)δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα: http://topikakaiatopa.blogspot.com/.
