Διίστανται οι απόψεις για το αν έπρεπε ή όχι η Ελληνίδα Επίτροπος στην Ευρωπαϊκή Ένωση και, ειρήσθω εν παρόδω, εμπειρότατη πολιτικός Μαρία Δαμανάκη να προβεί στη δραματική επισήμανση ότι το καταστροφικό σενάριο της εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη βρίσκεται στο τραπέζι. Οι επικριτές της, κάνοντας κυρίως δίκη προθέσεων, της καταμαρτύρησαν ότι μίλησε από τη βολή της εξασφάλισης που της παρέχει το καλοπληρωμένο αξίωμα που κατέχει, ενώ άλλοι υποστήριξαν ότι λειτούργησε ως προπομπός -”λαγός”, κατά το κοινώς λεγόμενο- της κυβέρνησης.
Δυστυχώς, όμως, στην ουσία των λεγομένων της λίγοι στάθηκαν. Όπως λίγοι είχαν στα σταθεί στις αντίστοιχες προειδοποιήσεις που είχε απευθύνει, το Δεκέμβριο του 2008, ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης που είχε μιλήσει από το επίσημο βήμα της Βουλής για το σενάριο της υπαγωγής της Ελλάδας στο -άγνωστο τότε στο ευρύ κοινό- Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Το ΔΝΤ είναι πλέον εδώ, αλλά, δυστυχώς, εδώ είναι και η αμεριμνησία με την οποία πολιτικό σύστημα, όπως και μεγάλα τμήματα της κοινωνίας, τοποθετούνται απέναντι στα μεγάλα προβλήματα που μας ταλανίζουν, είτε πρόκειται για τα ακραιφνώς οικονομικά, είτε αφορούν άλλα κοινωνικά ζητήματα. Από πού να ξεκινήσει και που να τελειώσει κανείς;
Ας πάρουμε για παράδειγμα το θέμα των σκουπιδιών και την πολύμηνη περιπέτεια της Κερατέας. Τοπικοί παράγοντες, εν εξάλλω, ιερωμένοι μεσολαβητές και άβουλες πολιτικές ηγεσίες κατάφεραν να σταματήσουν τις εργασίες για τη δημιουργία ΧΥΤΥ και μαζί προφανώς θα σταματήσει και η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση. Που θα πάνε τα σκουπίδια της Αττικής; Προφανώς στην αυλή του γείτονα.
Αντίστοιχη κατάσταση στο άλλο μεγάλο κοινωνικό θέμα με τους μετανάστες. Μετά την εύκολη λύση με το κλείσιμο του λιμανιού της Ηγουμενίτσας (που καταφέραμε να στείλουμε παντού το λάθος μήνυμα ότι η πόλη είναι υπό κλοιό), τώρα που ήρθε η ώρα να λειτουργήσει ο νόμος για τα κέντρα υποδοχής και ασύλου, άρχισαν οι παραλυτικοί μαξιμαλισμοί.
Κανείς τοπάρχης δεν δείχνει διατεθειμένος να συμβάλει στην εξεύρεση λύσης. Ο δήμαρχος Ζίτσας ξεσηκώθηκε μόλις έγινε γνωστό ότι υπήρχε πιθανότητα να λειτουργήσει το παλαιό στρατόπεδο της Βροσίνας. Η περιφέρεια Ηπείρου, όπως και στα περισσότερα από τα μεγάλα ζητήματα του τόπου μας, σφυρίζει αδιάφορα, υποστηρίζοντας, γενικώς και αορίστως, να μη λειτουργήσει στη δική μας περιφέρεια.
Στην ίδια ρότα και η περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, που, λόγω του λιμανιού της Πάτρας, αντιμετωπίζει επίσης τη μεγάλη πίεση των transit μεταναστών που δίνουν μάχη για μια θέση στα πλοία της φυγής προς την υπόλοιπη Ευρώπη. Η πλειοψηφία του εκεί Περιφερειακού Συμβούλιου απέρριψε την πρόταση να δημιουργηθεί κέντρο υποδοχής σε παλαιό στρατόπεδο στο Στάνο Αιτωλοακαρνανίας, το οποίο είναι στο μέσον της διαδρομής Πάτρα – Ηγουμενίτσα και άρα μπορεί να φιλοξενήσει μετανάστες και από τους συνωστιζόμενους στα δύο λιμάνια.
Διάβασα ότι αντιπροτάθηκε οι συλλαμβανόμενοι μετανάστες να πάνε στην κεντρική Ελλάδα και ειδικότερα στη Θεσσαλία, έτσι ώστε να μην υπάρχει εύκολη πρόσβαση προς τις πύλες εξόδου της χώρας. Ποιος, όμως, μας εγγυάται ότι οι γείτονες θα δεχθούν στην αυλή τους το πρόβλημα και δεν θα ξεσηκωθούν και εκείνοι με τη σειρά τους; Φυσικά κανείς, με αποτέλεσμα να διαιωνίζεται η σημερινή κατάσταση.
Γράφοντας όλα αυτά, μου έρχεται κατά νου η μεγάλη πανθεσπρωτική και πρωτοπόρα για την εποχή της κινητοποίηση του τέλους της δεκαετίας του ΄80 για την προστασία του ποταμού Καλαμά από την ανεξέλεγκτη ρύπανσή του από τα λύματα της πόλης των Ιωαννίνων.
Ορισμένοι νουνεχείς είχαν τότε προτείνει ο έλεγχος της ποιότητας των υδάτων που διοχετεύονταν από το βιολογικό καθορισμό στο ποτάμι μας να περάσει στην ευθύνη των θεσπρωτικών αρχών. Η πρόταση προσέκρουσε στην πεισματική άρνηση της δική μας πλευράς και είκοσι και πλέον χρόνια μετά το αποτέλεσμα είναι γνωστό σε όλους μας: οι γείτονες μας Γιαννιώτες δεν έχασαν την ευκαιρία να φορτώσουν το πρόβλημα στη δική μας αυλή.
Στο εύλογο ερώτημα «τι σχέση έχουν όλα αυτά με την οικονομική κρίση;», η απάντηση είναι πολύ απλή: όσο διακατεχόμαστε από τέτοιες νοοτροπίες, δεν ανασκουμπωνόμαστε και συνεχίζουμε αμέριμνοι, μεταθέτοντας το δικό μας πρόβλημα στους γείτονες (τους ευρωπαίους εταίρους μας, εν προκειμένω), η κρίση δεν πρόκειται να ξεπεραστεί.
(Δημοσιεύτηκε στη "Θεσπρωτική" στις 51.5.2011)